Historia M-LAB - o tym, jak współpraca, innowacje i zaangażowanie młodzieży mogą zdziałać cuda!

Oto opowieść o marzeniach, nieoczekiwanych zwrotach sytuacji, trudnościach i sukcesach i o tym, jak współpraca z młodzieżą, innowacyjne metody i determinacja stworzyły M-LAB, przestrzeń rozwoju w Koninie.

Po powrocie z Nowego Jorku do Polski w 2016 roku los poprowadził mnie w moje rodzinne strony i to tu w Koninie zaczęłam moją przygodę z angażowaniem młodzieży w działania na rzecz ich własnego rozwoju. To był początek niezwykłej podróży, która przyniosła wiele wyzwań, ale także wiele nieoczekiwanych sukcesów. 

Marzenie

Pierwsze kroki stawiałam w Młodzieżowym Domu Kultury, w którym odbywały się zajęcia artystyczne dla dzieci. Kreatywna atmosfera tego miejsca podgrzewała moje marzenie o stworzeniu nowoczesnej przestrzeni, w której młodzi mogliby nie tylko rozwijać swoją kreatywność ale również tworzyć i realizować swoje własne pomysły.

W 2018 roku, mając wsparcie mojej szefowej oraz dostęp do wielu osób i instytucji zajmujących się rozwojem dzieci i młodzieży, zaprosiłam do współpracy ludzi, którzy podzielali moje marzenie, nauczycieli, dyrektorów szkół, przedstawicieli samorządu, miejskich działaczy społecznych, radnych z rady miasta oraz młodzież z rady młodzieżowej, aby wspólnie stworzyć projekt, który mógłby doprowadzić do powstania takiej przestrzeni.

Przez cały rok przeprowadziliśmy szereg działań partycypacyjnych z młodzieżą konińskich szkół średnich włączając ją w proces badania własnych potrzeb i projektowania przestrzeni metodą design thinking. W całym procesie wzięła łącznie udział grupa około 1500 uczniów. Powstało 5 pomysłów na kreatywną formułę miejsca dla młodzieży: Żywy Facebook, Tuba Sportu, Przestrzeń Dźwięków, ZetPeT Pracownia oraz Kreatywna Strefa Beztroski. 


Nieoczekiwany obrót sytuacji

Pomimo, iż zaprezentowaliśmy nasze rozwiązania prezydentowi miasta i miejskim radnym na sesji rady, to nie udało nam się wtedy doprowadzić do powstania tego miejsca. Sami nie mieliśmy środków finansowych ani mocy przerobowych, by samodzielnie je prowadzić. Jednak energia, którą wtedy wzbudziliśmy doprowadziła do zawiązania się i rejestracji stowarzyszenia o nazwie Stowarzyszenie M-LAB (skrót od Młodzieżowego Laboratorium), które do dziś dnia animuje działania młodzieżowe w mieście.

Od tamtego czasu zrealizowaliśmy wiele działań, które uformowały stowarzyszenie w jego obecnym kształcie. Stowarzyszenie tworzy dziś grupa dorosłych animatorów - społeczników, pedagogów, animatorów kultury, specjalistów z różnych dziedzin – ale przede wszystkim młodzież z konińskich szkół i uczelni. Przez ostatnie pięć lat koordynuję działania stowarzyszenia, ale w tym samym czasie pełniłam również funkcję kierownika wydziału strategii i marketingu w Urzędzie Miejskim w Koninie kierując pracami zespołu, który opracował nową strategię miasta

Dwutorowa rola

Od dwóch lat pełnię funkcję koordynatorki ds. młodzieży i projektów kreatywnych. Jednocześnie prowadzę młodzieżowe stowarzyszenie. Ta dwutorowa rola tworzy wyjątkowe możliwości i efekt synergii. Dzięki pracy z młodzieżą w stowarzyszeniu lepiej rozumiem ich potrzeby i aspiracje, co przekłada się na tworzenie bardziej efektywnych działań w ramach miejskiej polityki młodzieżowej. Projekty kreatywne, które realizujemy w stowarzyszeniu, dostarczają inspiracji do tworzenia nowych inicjatyw w ramach miejskiej polityki młodzieżowej. Jako koordynatorka ds. młodzieży mam dostęp do struktur miejskich, co umożliwia mi integrowanie projektów młodzieżowych z celami i strategiami miejskimi. Dzięki temu działania młodzieży stają się bardziej widoczne i wpływowe. Jednocześnie, jako koordynatorka, mam możliwość wprowadzenia świeżych podejść do rozwiązywania problemów młodzieży na poziomie miasta. Działając w obu tych obszarach, dotrzeć zarówno do młodzieży zaangażowanej w stowarzyszeniu, jak i do szerokiej grupy młodych ludzi w społeczności, co zwiększa zasięg i wpływ moich działań.

Bez kasy ale na partnerskich zasadach

W stowarzyszeniu wszyscy działamy wolontaryjnie i współdziałamy na partnerskich zasadach niezależnie od wieku i stanowiska. Daje to młodym ludziom przestrzeń do swobodnego rozwoju i nabywania przez nich poczucia własnej wartości i sprawczości. Jako dorośli wspieramy młodych w ich działaniach w ważnych dla nich tematach, takich jak klimat, problemy psychiczne nastolatków, samotność, potrzeba integracji, prawa dziecka czy zmiany w edukacji. Pierwsze projekty realizowaliśmy bez środków finansowych. Oto kilka przykładów naszych działań w poszczególnych obszarach:

Europejski Tydzień Młodzieży w Koninie
Perspektywy dla młodych w Koninie

W 2019 roku młodzież ze stowarzyszenia uczestniczyła w tworzeniu Strategii Rozwoju Miasta Plan 2020-2030, gdzie miała okazję do zdobycia wiedzy i zrozumienia procesów decyzyjnych oraz politycznych, co z kolei pozwala im na pełniejsze uczestnictwo w życiu społecznym i rozwijanie umiejętności obywatelskich. Prace nad strategią były inspiracją do organizacji w 2021 roku Europejskiego Tygodnia Młodzieży w Koninie, w ramach którego głównym działaniem był cykl spotkań młodzieżowych na tematy, które są dla młodzieży ważne.  Spotkania poprowadzili sami młodzi ludzie i nie mogli w nich uczestniczyć dorośli. Najpierw jednak zaprosili rówieśników, żeby powiedzieli im o czym chcą rozmawiać, co ich nurtuje, co ich boli, co ich interesuje, co ich porusza, czego chcą się dowiedzieć. W ankiecie wzięło udział 450 młodych ludzi. Jednym z ważnych tematów były perspektywy dla młodych w Koninie. „Chcemy więcej przestrzeni do wyrażania własnych opinii” - to główny wniosek po spotkaniach z młodzieżą.


O co chodzi w szkole?
Zmiany w edukacji 

W 2019 roku działając jeszcze w Młodzieżowym Domu Kultury, razem z grupą dyrektorów szkół i przedszkoli oraz aktywistów działających oddolnie na rzecz idei nowej edukacji, uruchomiliśmy inicjatywę Szkoła Naszych Marzeń. Pierwszym działaniem była organizacja Kongresu Edukacyjnego, w którym uczestniczyła również grupa młodzieży ze stowarzyszenia. Wspólnie tworzyliśmy wizję nowej szkoły, która jest bardziej empatyczna i bardziej skoncentrowana na potrzebach ucznia. Szkoła, w której stosuje się metody nauczania oparte na relacjach, partnerstwie, budujących autonomię i kreatywność ucznia. W 2020 roku przeprowadziliśmy kampanię społeczną „O co chodzi w szkole?”. Była to część ogólnopolskiej akcji zorganizowanej przez Ewę Radanowicz, znaną innowatorkę edukacji, oraz ruch „Wiosna Edukacji”. Młodzież tworzyła prace artystyczne i nagrywała filmiki na temat zmian jakie chcieliby widzieć w szkole. Nakręciliśmy spot zwracający uwagę na szkodliwość oceniania na psychikę młodego człowieka. Dwa lata później w tym samym temacie współorganizowaliśmy debatę „Szkoła bez ocen”, podczas której młodzież dyskutowała o tym w jaki sposób ocenianie krzywdzi oraz współtworzyliśmy interaktywną wystawę „Można inaczej”, która promowała konieczność zmiany w konińskiej edukacji.



M-BAZA, internetowa mapa miejsc młodzieżowych w Koninie
Problemy psychiczne nastolatków, samotność, potrzeba integracji

W 2020 roku opracowaliśmy mapę, do której młodzi ludzie zgłaszają swoje ulubione miejsca. Projekt był odpowiedzią na słaby jest przepływ informacji o miejscach młodzieżowych na terenie Konina, oraz niepokojący fakt braku dyskusji na temat potrzeby utrzymywania kontaktu między młodymi ludźmi, ich integracji dla zachowania dobrego zdrowia psychicznego, zwłaszcza po zdalnym nauczaniu. Wspólne tworzenie mapy pomaga w kształtowaniu poczucia młodzieżowej wspólnoty, która tworzy miasto przystosowane do swoich potrzeb. 

Tydzień Praw Dziecka
Prawa dziecka

W 2021 roku powstawał Plan rozwoju działań na rzecz dzieci i młodzieży w Koninie, w opracowaniu którego brała udział działająca w stowarzyszeniu młodzież oraz ich rówieśnicy z konińskich szkół. W ramach konsultacji do opracowania planu zorganizowaliśmy Tydzień Praw Dziecka. Do akcji zgłosiła się młodzież ze wszystkich konińskich szkół. Zrealizowali w swoich szkołach konkursy, debaty, wystawy, prezentacje, koncerty i wiele innych, których celem było zwiększenie świadomości na temat praw dziecka. Kulminacyjnym wydarzeniem była debata w formule Long Table, która umożliwiła aktywny udział młodych uczestników w dyskusji na temat ich praw. Debata nosiła tytuł „Dzieci i ryby głosu nie mają – porozmawiajmy o tym”. Prawie 100 młodych osób w pełnym zaangażowaniu prowadziło ponad 1,5 godzinną rozmowę przy stole na temat praw dziecka w niespotykanej dotąd formule. Long table to formuła dyskusji, w której każda z przyglądających się osób miała możliwość zabrania głosu na określony temat. Trzeba było zająć miejsce przy stole w centrum i wypowiedzieć się, czy to werbalnie, czy też rysując, pisząc na stole. Taki sposób rozmowy pozwala zatrzeć granice między widownią a uczestnikami dyskusji, a także na swobodne, odważne wyrażanie siebie. Młodzi rozmawiali o prawach dziecka w przestrzeni szkolnej, ale i w rodzinie, wśród rówieśników. Z wielką uwagą ich głosu słuchali włodarze miasta. Do zgromadzonej młodzieży zwróciła się też pani Ewa Fałkowska, dyrektorka ds. advocacy UNICEF Polska, aby wyrazić uznanie za organizację Tygodnia Praw Dziecka w Koninie. 

Pierwszy grant i to na pół miliona!

W 2021 roku pozyskaliśmy nasz pierwszy grant i  to na kwotę 114 tyś. euro! Pozyskaliśmy je z Funduszy Norweskich Programu Regionalnego Aktywni Obywatele na realizację projektu Młodzi Ambasadorzy Klimatu. 

Młodzi Ambasadorzy Klimatu
Klimat

W ramach projektu powołaliśmy grupę dwudziestu młodych ambasadorów, którzy w ciągu dwóch lat przeprowadzili szereg działań klimatycznych, takich jak kampania społeczna „ChceMY Żyć!”, debata społeczna w formule Teatru Forum, wystawa prac artystycznych pod nazwą „Rozdroża”, Klimatyczny Sejmik Samorządów Uczniowskich’2023, Konińska Rewolucja Klimatyczna Młodych’2023, międzypokoleniowa debata #Rozmowy przez pokolenia z udziałem Adama Bodnara, Youth Climate Changemakers Gathering – spotkanie młodych aktywistów klimatycznych realizowane online metodą Open Space Technology pod patronatem Rzecznika Praw Obywatelskich oraz UNICEF Polska czy konsultacje społeczne dotyczące sposobów włączania młodzieży w dialog z władzami zakończone opracowaniem Polityki dialogu i partycypacji obywatelskiej dla miasta Konina. Celem tych działań było budowanie dialogu włączającego rówieśników, dorosłych mieszkańców, samorząd i polityków do dyskusji i współpracy, metodami które będą otwierały a nie zamykały umysły i serca, oraz które będą otwierały drogę i przestrzeń do spokojnej, merytorycznej rozmowy w duchu działania na rzecz dobra wspólnego, zdrowia i bezpieczeństwa przyszłych pokoleń. Celem było również zwiększenie udziału i zaangażowania młodzieży w życie miasta oraz ich wpływu na lokalną politykę klimatyczną i przy tym ich poczucie sprawczości, dlatego zastosowaliśmy formy i metody dialogu i partycypacji, które dawały młodym możliwość wniesienia swoich perspektyw, swojego głosu i pomysłów, być wysłuchanym i potraktowanym poważnie. Projekt realizowaliśmy w partnerstwie z samorządem Miasta Konina oraz Radą Hrabstwa Agder w Norwegii. Finansowanie projektu zakończyło w wrześniu tego roku, ale grupa nie przestaje istnieć i nadal będzie kontynuować działania.





Co to nam przyniosło?

Przez pięć lat działania wypracowaliśmy sobie świetne relacje z wszystkimi placówkami oświatowymi w mieście, dyrektorami, nauczycielami, samorządami uczniowskimi, instytucjami kultury oraz władzami miasta, które wspierają nasze działania. Jesteśmy znani z tego, że działamy innowacyjnymi metodami typu procesy design thinking, spotkania w formie Open Space Technology, Applied Drama, Teatr Forum czy Long Table. Zdobyliśmy ogromne doświadczenie w angażowaniu młodzieży w projekty partycypacyjne, gdzie młodzi we współpracy z dorosłymi dokonują autodiagnozy, tworzą rozwiązania dla siebie, dyskutują i wypracowują kierunki zmian. Dajemy młodym przestrzeń do wypowiadania własnego zdania i zwiększamy ich wpływ na podejmowane decyzje o tym co dzieje się w mieście. W 2022 roku wraz z samorządem Miasta Konina zdobyliśmy nominację do nagrody Super Samorząd 2021 przyznawaną przez Fundację Batorego. Nawiązaliśmy i zacieśniliśmy współpracę z UNICEF Polska oraz Rzecznikiem Praw Obywatelskich i pracownikami jego biura. Wykrystalizowała się nasza misja, którą można ująć w słowa: W M-LAB otwieramy przed tobą przestrzeń dla twojego rozwoju, niezapomnianych wspomnień i znaczących relacji. Tu wspólnie zmieniamy świat i razem przekraczamy bariery w zgranej społeczności młodych aktywistów. Przekonaliśmy się, że to relacje i poznawanie nowych ludzi stanowią dla młodych największą wartość z uczestniczenia w projektach społecznych.

Jestem wdzięczna, że mogłam poznać tych ludzi i przeżyć to wszystko, bo poznałam w tym czasie samego siebie. - młoda ambasadorka klimatu


Spełniło się marzenie

Dzięki środkom z projektu Młodzi Ambasadorzy Klimatu, współpracy z samorządem miasta oraz wsparciu lokalnego biznesu, w 2022 roku spełniło się nasze marzenie o przestrzeni spotkań dla młodzieży. Może nie tak dużej jak oczekiwaliśmy, ale własnej, przyjaznej, nowoczesnej, z wyjątkowym klimatem i w centrum  miasta. Mamy tam własną kuchnię, stół w jadalni, wygodną sofę, fotele i pufy w części, którą nazywamy salonem. Do dyspozycji jest duży monitor, sprzęt do robienia warsztatów, będziemy tworzyć biblioteczkę ciekawych książek. Oprócz wspólnej pracy nad pomysłami możemy zasiąść wspólnie do stołu, razem coś ugotować, porozmawiać, posłuchać muzyki, wyświetlić film lub prezentację, poczytać książkę, pograć w gry, posłuchać rad starszych rówieśników lub psychologa. W czerwcu 2023 ścianę ozdobił piękny mural wykonany przez artystkę z udziałem młodzieży.


Współpraca, innowacje i zaangażowanie młodzieży mogą zmienić oblicze miasta i otworzyć drzwi do lepszej przyszłości. Historia M-LAB, udowadnia, że marzenia można spełnić, a zmiany można wprowadzić, niezależnie od ograniczeń i trudności. Współpraca z młodzieżą, innowacyjne metody i niesamowita determinacja stworzyły przestrzeń dla rozwoju, która nie tylko przyciągnęła uwagę lokalnej społeczności, ale także odmieniła życie wielu młodych ludzi i moje.

Fot. Renata Rudowicz

0 comments